Is een eendenbek onderzoek pijnlijk?

Wanneer er een inwendig onderzoek van de vagina moet gebeuren wordt er daarvoor door de gynaecoloog steeds gebruik gemaakt van een zogenaamde eendenbek. Ondanks het feit dat de eendenbek reeds dateert uit het jaar 1835 wordt ze tegenwoordig nog steeds gebruikt. In de vagina voelt deze eendenbek wat ongemakkelijk aan, maar toch is ze voor de gynaecoloog een belangrijk en eigenlijk noodzakelijk hulpmiddel. De vraag die elke vrouw zich stelt is of een eendenbek onderzoek pijnlijk is of niet. Wij willen deze vraag graag voor je beantwoorden!

Wat is de functie van de eendenbek?

De eendenbek of het zogenaamde speculum wordt steeds gebruikt om de vagina tijdens een inwendig onderzoek een beetje te openen. Dit zorgt er voor dat de gynaecoloog beter in staat is om de binnenkant van niet alleen de vagina, maar ook de baarmoeder te onderzoeken. Het speculum is een bijzonder belangrijk instrument binnen de gynaecologie. Het vervelende is echter dat het merendeel van de vrouwen het inbrengen van deze eendenbek als onprettig ervaren. Gelukkig is het tegenwoordig niet langer zo dat er noodzakelijkerwijs gebruik moet worden gemaakt van het klassieke, stalen exemplaar.

De functie van de eendenbek is bij het uitvoeren van een inwendig onderzoek van de vagina en baarmoeder van essentieel belang. Om het gebruik van dit hulpmiddel toch wat comfortabeler te maken voor vrouwen werd er een plastic exemplaar ontworpen. De komst van een dergelijk alternatief van plastic (welke overigens na elk onderzoek wordt weggegooid) heeft een aantal interessante voordelen met zich meegebracht, namelijk:

• Er is geen sprake meer van het vervelende ‘staal’ geluid;
• De eendenbek voelt minder koud aan wanneer ze wordt ingebracht;
• Het zou allemaal wat zachter en comfortabeler aanvoelen;

De mate waarin een vrouw een inwendig vaginaal onderzoek met behulp van de eendenbek als onwennig ervaart is afhankelijk van heel wat verschillende factoren. Daar komen we verder in dit artikel nog verschillende malen op terug.

Video uitleg over eendenbek / speculum

Wanneer wordt een eendenbek precies gebruikt?

Zoals eerder reeds aangegeven bestaat de functie van de eendenbek er in om de vaginale opening groter te maken. Hierdoor moet de gynaecoloog beter in staat zijn om het inwendige onderzoek van de vagina en / of de baarmoeder uit te voeren. Dit betekent evenwel niet dat er automatisch bij alle inwendige onderzoeken gebruik moet worden gemaakt van dit hulpmiddel. Neem nu bijvoorbeeld een gynaecologische echo. Voor dit onderzoek geldt dat er voor een inwendige echo gebruik wordt gemaakt van een zogenaamde transducer. Om deze dunne transducer wordt een condoom gedaan. Ook het inbrengen van deze transducer kan als onaangenaam worden ervaren door bepaalde vrouwen. Een eerder pijnlijk gynaecologisch onderzoek of negatieve seksuele ervaringen uit het verleden kunnen hiervan aan de basis liggen. Bespreek dit zeker en vast met de arts die het onderzoek gaat uitvoeren.

Het is jammer genoeg in de praktijk niet altijd mogelijk om gynaecologische afwijkingen te zien met de echoscopie. Eventuele ontstekingen evenals afwijkingen van de baarmoedermond zijn veelal op deze manier niet zichtbaar. Dit zorgt er voor dat een onderzoek met behulp van een speculum of eendenbek noodzakelijk is. Tijdens een dergelijk onderzoek kan er ook materiaal worden afgenomen voor een week of een uitstrijkje.

Is een onderzoek met een eendenbek nu pijnlijk of niet?

Het gebruik van een eendenbek voor het uitvoeren van een inwendig gynaecologisch onderzoek zorgt er voor dat de vrouw in kwestie altijd wel een onaangenaam gevoel ervaart. Bij bepaalde vrouwen en in bepaalde situaties is het ook mogelijk dat er sprake is van pijn. Gelukkig zijn er verschillende zaken waar je rekening mee kan houden om deze vervelende pijn te verlichten. Enkele belangrijke tips op dit vlak zijn de volgende:

1. Probeer je zoveel mogelijk te ontspannen;
2. Bespreek eventuele pijnklachten uit voorgaande onderzoeken met de arts;
3. Zorg er voor dat het onderzoek kan plaatsvinden met een lege blaas;
4. Probeer de knieën iets naar buiten te laten vallen zodat de benen wat wijder kunnen;

De bovenstaande tips kunnen er voor zorgen dat het eendenbek onderzoek voor jou een stuk comfortabeler wordt gemaakt. In de praktijk is het vaak zo dat vrouwen angstig zijn voor het eerste eendenbek onderzoek, maar het bij vervolgonderzoeken al een flink pak beter gaat. Dit niet in het minst omdat je dan een beetje weet wat je kan verwachten.

Tot slot is er ook veel te doen over het feit of de (metalen) eendenbek tang niet te koud aanvoelt in de vagina. Het gebeurt in de praktijk echter steeds vaker dat de gynaecoloog er voor kiest om deze als het ware voor te laten verwarmen. De manier waarop dat gebeurt is afhankelijk van de gynaecoloog in kwestie. Zo kan er gewoon voor worden gekozen om ze in een goed verwarmde onderzoekskamer te leggen. Het nog eens apart voorverwarmen is dan niet noodzakelijk. Sommige gynaecologen kiezen er echter ook voor om een koud aanvoelende eendenbek wat op te warmen door gebruik te maken van lauw water. Hoe dan ook mag het duidelijk zijn dat ook een te koud aanvoelende eendenbek tang eigenlijk vandaag de dag niets meer is waar je, je nog zorgen om hoeft te maken.

Wat is jou ervaring met een eendenbekonderzoek? Laat het even weten in een comment zodat andere lezers kunnen inlezen wat zich te wachten staat 🙂