Wat is een gynaecoloog / vrouwenarts

Iedere vrouw krijgt in haar leven wel eens met een gynaecoloog te maken. Bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap of bevalling. Maar ook bij problemen die niks met zwangerschap te maken hebben, kun je naar een vrouwenarts doorverwezen worden. Een gynaecoloog is een gespecialiseerde arts die in een ziekenhuis werkzaam is. Deze artsen hebben zich gespecialiseerd in vrouwelijke kwalen en ziekten en houden zich met name bezig met ziektes en klachten die voor kunnen komen in en rond het vrouwelijk geslachtsorgaan.

Wat doet een gynaecoloog?

Het vakgebied van een gynaecoloog is zeer breed. Om deze reden specialiseren de meeste gynaecologen zich binnen de gynaecologie. Wanneer je aan het woord ‘gynaecoloog’ denkt, denk je misschien enkel aan een arts die geraadpleegd wordt tijdens zwangerschappen en bevallingen. Als je bijvoorbeeld problemen hebt met het vervullen van je kinderwens, door een uitblijvende zwangerschap, kun je bij de gynaecoloog terecht. Een gynaecoloog kan echter op nog meer vlakken binnen de geneeskunde actief zijn. Denk bijvoorbeeld aan het behandelen van incontinentieklachten, ontstekingen, seksuele problemen en enkele vormen van kanker.

Enkele gynaecologische onderzoeken

• Ongewenst urineverlies: allereerst zal de gynaecoloog onderzoek doen naar de reden achter het urineverlies. Vervolgens wordt er bepaald wat de beste behandeling is, zoals fysiotherapie of een operatie.
• Klachten aan de vulva: de vulva is het uitwendige deel van het geslachtsorgaan. Hier kunnen jeuk, schilferingen en irritaties ontstaan. Wanneer dit het geval is, kan de gynaecoloog hier snel een oplossing voor vinden. 
• Behandeling in de baarmoeder: overmatig bloedverlies tijdens de menstruatie kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een poliep. Deze kunnen gemakkelijk verwijderd worden door middel van een hysteroscopische operatie, een soort kijkbuis waarmee de poliep verwijderd wordt.

Welke patiënten komen er bij een vrouwenarts?

Degenen die voornamelijk naar de gynaecoloog doorverwezen worden, zijn vrouwen tussen de leeftijd van 20 tot 70 jaar. Natuurlijk zijn er enkele uitzonderingen en komen er ook kinderen of ouderen op afspraak bij de gynaecoloog. Maar ook transgenders krijgen te maken met gynaecologie voor bijvoorbeeld een baarmoederverwijdering. Voor een afspraak bij de gynaecoloog heb je meestal een verwijzing nodig van de huisarts of verloskundige tijdens de zwangerschap. Sommige mensen krijgen slechts één of twee keer in hun leven met een gynaecoloog te maken, maar anderen vaker. Denk bijvoorbeeld aan mensen met baarmoederhalskanker.

Wanneer ga je naar de gynaecoloog?

Voor de meeste vrouwen is de eerste afspraak bij een gynaecoloog best spannend. Het gaat immers om je intiemste zones, die over het algemeen niet veel mensen te zien krijgen. Voor een afspraak bij de vrouwenarts, zonder dat je zwanger bent, hoef je je niet te schamen. Gynaecologen zijn gespecialiseerd in het vrouwelijk geslachtsorgaan en krijgen hier dagelijks mee te maken. Ze zijn dus wel wat gewend wat betreft kwalen en ziektes in of rond de vagina.

Voor een vaginaal uitstrijkje hoef je niet direct naar de gynaecoloog te gaan. Een afspraak bij de huisarts is hiervoor vaak voldoende. Wanneer de uitkomst van het onderzoek echter afwijkend is en er een specifieke behandeling gewenst is, wordt je wel doorverwezen naar een vrouwenarts. De gynaecoloog zal het de vervolgende behandeling op zich nemen en je proberen van je klachten af te helpen. Natuurlijk kun je ook bij de gynaecoloog terecht wanneer je zwanger bent of is er een gynaecoloog aanwezig bij complicaties tijdens de bevalling.

Hoe word je gynaecoloog?

Om gynaecoloog te worden, moet je Geneeskunde aan de universiteit studeren. Deze studie duurt doorgaans zes jaar. Om vervolgens je te kunnen specialiseren als vrouwenarts moet je na de studie Geneeskunde als Arts in Opleiding tot Specialist doorstuderen in een academisch ziekenhuis. Dit gebeurt op de afdeling Gynaecologie en duurt nog eens zes jaar. In totaal duurt het dus minstens twaalf jaar voordat je jezelf gynaecoloog mag noemen. Maar na deze studie van in totaal twaalf jaar moet je regelmatig bijscholing volgen om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen binnen de gynaecologie.

Gynaecologie en zwangerschap

Wanneer er een complicatie optreedt tijdens de zwangerschap, kom je terecht bij de gynaecoloog. De vrouwenarts doet onderzoek en voert de behandeling uit om jou en je ongeboren kindje gezond te houden. Enkele medische complicaties die tijdens een zwangerschap voor kunnen komen zijn:

• Een te hoge bloeddruk
• Vroegtijdige weeën 
• Afwijkingen op de echo
• Een afwijkende ligging van je kindje in de baarmoeder
• Ernstige bloedarmoede
• Een mogelijke miskraam
• Zwangerschap waarbij sprake is van een meerling
• Wanneer een vorige zwangerschap risicovol is verlopen

Gynaecoloog bij de bevalling

Als je zwangerschap goed is verlopen, kunnen er tijdens de bevalling van je kindje alsnog complicaties optreden waarbij de aanwezigheid van een gynaecoloog gewenst is. Als de bevalling bijvoorbeeld niet soepel verloopt, kan de jou begeleidende verloskundige ervoor kiezen om een gynaecoloog in te schakelen. De gynaecoloog wordt ingeschakeld wanneer er sprake is van bijvoorbeeld:

• Een te vroege bevalling (vóór 37 weken)
• Te zwakke weeën
• Het breken van de vliezen, zonder opvolging van weeën
• Er is een keizersnede nodig om je kindje gezond ter wereld te brengen
• Erg veel bloedverlies

Verschil tussen gynaecoloog en verloskundige

Wanneer je zwangerschap normaal verloopt en er geen medische complicaties voorkomen, wordt je tijdens de zwangerschap en bevalling enkel begeleid door de verloskundige. De verloskundige voert de algemene onderzoeken uit en geeft je advies over bijvoorbeeld het geven van borstvoeding en zwangerschapscursussen. Treden er echter complicaties op, dan wordt vrij snel de gynaecoloog ingeschakeld. Dit hoeft niet direct reden tot paniek te zijn; de verloskundige neemt het zekere voor het onzekere en zal je bij een verhoogd risico al snel doorsturen. Wanneer je zwangerschap normaal verloopt kun je onder begeleiding van de verloskundige thuis bevallen.